Mentaliteit

Door het keukenraam kijk ik uit op een zijstraat. Midden op straat ligt een dode, zwarte vogel. Eén langgerekte poot steekt omhoog. Qua grootte schat ik dat het om een kauwtje gaat.
In ons dorp mag je maximaal 30 km/u rijden, hetzelfde geldt voor de Tiendweg, de aanrijroute naar het dorp. Dat neemt niet weg dat de weg regelmatig geplaveid ligt met dode egels, katten en eenden. Waarom nemen bestuurders niet de moeite te remmen?

Ik denk terug aan een gesprek dat ik vorige week bij de slager volgde.
Daar stond een vrouw met een deftig uiterlijk. Tegen een mevrouw naast haar vertelde ze dat ze haar rieten boodschappenmand niet zoals de meeste dames bij de drogist had gekocht, maar in de Provence. Het laatste woord sprak ze uit als: prrro-ván-ze, waarbij ze het zich even permitteerde een blik op mijn mand te werpen. Ik weerstond de aanvechting te roepen dat ik de mijne op de markt had gekocht. Dat plezier gunde ik de vrouw wel, maar het gesprek kabbelde alweer verder. Opeens hoorde ik de deftige dame ferm zeggen: ‘Als er eenden op de weg lopen, rijd ik er gewoon overheen. Moeten ze daar maar niet lopen. Eenden horen in de sloot.’
Ik dacht dat mijn oren er afvielen.
‘Wat is dan het volgende waar u overheen rijdt?’ kon ik niet nalaten te vragen. ‘Een poes?’
‘Eén pot nat,’ zei de vrouw terwijl ze haar schouders ophaalde.
Mijn hersenen konden het niet verwerken.
Een man naast me vroeg op scherpe toon: ‘Wat is dat nou voor mentaliteit?’
‘Een gebrèk aan mentaliteit,’ beantwoordde ik zijn vraag.
De man en ik keken beide naar de deftige dame maar de opmerkingen gleden van haar rug als water van een zeehondenvacht.

Een buurjongetje komt aanrijden op zijn crossfiets. Hij stopt naast de dode vogel.
Hij geeft het beest een zacht duwtje met zijn voet, dan een wat stevigere duw en hij begrijpt: deze vliegt niet meer. Met zijn voet schuift hij de dode vogel naar de kant, zo dicht mogelijk tegen de stoeprand aan. Hij blijft er even bij staan kijken. Kennelijk bevalt deze laatste rustplaats hem niet, want hij legt zijn fiets op de stoep en loopt terug naar de vogel.

Daar blijft hij aarzelend staan. Zou hij aan de waarschuwing van zijn moeder denken: ‘Denk erom! Nooit een dood dier met blote handen aanraken!’ Het zou kunnen, want hij trekt de mouw van zijn voetbalshirt over zijn hand, tilt daar de vogel mee op en legt ‘m verderop voorzichtig in de bosjes. Zo klein als-ie is, heeft-ie meer mentaliteit in zich, dan menig andere volwassene.

Muzikale liefde

Het leven is een reeks toevalligheden en dit is er een van.
In 1978 had een collega van een oom kaartjes voor een concert van David Bowie. Zelf kon hij die avond niet. Of mijn oom de kaartjes wilde hebben?

Zo toog ik op mijn zestiende met mijn favoriete nicht Sterretje naar Ahoy. Van opwinding werd ik draaierig in mijn maag. Van de beste zanger had ik nog nooit gehoord, maar dat vond ik een detail.
Eenmaal binnen, zittend op de tribune, verstarde ik ter plekke. Als keurig stadskind had ik nimmer zoveel vreemdsoortige types bij elkaar gezien: mensen met hanenkammen, fietskettingen, tatoeages en in leren pakken.

Ik liet me onderdompelen in wat komen ging en het gevolg was verpletterend: het was liefde op het eerste gehoor.
Wel bleek ik een totale beginneling.
‘Wat is dat voor apparaat?’ vroeg ik aan Ster. Het geluid dat Bowie uit een kastje voortbracht leek op dat van een trein.
‘Dat is een synthesizer,’ legde ze uit, ‘daar kan hij elk geluid uithalen wat-ie wil, van een stoomlocomotief tot een fluitketel.’
Ik mompelde instemmend.
Daarna vertelde ze dat onze zanger een glazen oog heeft. Overgehouden aan een vechtpartij op school. Ik slikte alles voor zoete koek.

Na het concert was ik voor eeuwig fan. Ik kocht zijn vinyl en hing posters van hem boven m’n bed. Mijn moeder dreef ik tot wanhoop door zijn naam met balpen op m’n spijkerbroeken te schrijven.
Op school liep ik uit de pas met zijn buttons op mijn jas, want de groepsstandaard was  “Grease. ”

Bowie stapte door de jaren heen als een kameleon van de ene muziekstijl over op de andere. Ik ging er gewillig in mee, al heb ik voorkeur voor zijn oude werk. Zijn stem raakt de randjes van mijn ziel en ik herken ‘m uit tienduizenden.
Ik ben naar veel concerten geweest, maar heb nooit overwogen flauw te vallen of een slipje naar z’n hoofd te gooien.

Voor ik Joris leerde kennen, had ik een vriendje dat een pesthekel aan Bowie had. Ik denk dat-ie nu nog nachtmerries krijgt als hij een nummer van ‘m  op de radio hoort.

Joris heeft Bowie gewoon geadopteerd. Toen hij in de krant las dat Bowie in Nijmegen zou optreden, stelde hij voor er een uitje van te maken. Lief is nooit hartstochtelijk fan geworden maar zingt de meeste teksten luidkeels mee. Zelfs Roos is besmet. Al vindt ze dat ik de enige ben met “zo’n achterlijke ringtone op mijn mobiel.” En dat is nou precies de bedoeling …

Wat was jouw eerste (pop)concert? 

De oude koelkast

De telefoon gaat. Het is Bettie; een vage kennis van vroeger die naar Frankrijk is geëmigreerd. Meestal belt ze Greet alleen als ze een klankbord nodig heeft. Ruim een jaar geleden alweer dat ze elkaar voor het laatst gesproken hebben. Bettie weet niet eens dat Nelis chemokuren heeft gehad en sinds een week morsdood is.

Hij was geen fijne man geweest.
Toen ze nog jong was had Greet gehoopt dat het leven hem milder zou stemmen, tot ze begreep dat mensen niet veranderen. Ze had het geaccepteerd, net zoals ze het stoppen van het vieren van hun trouwdag had geaccepteerd. Uitgerekend toen zij een scheiding overwoog, kreeg Nelis slecht nieuws te horen.

Bettie wauwelt aan één stuk door.
Net als Nelis, die zeurde ook onafgebroken. Ook wanneer zij net een goed boek zat te lezen. Goh, denkt Greet verheugd, daar kom ik nu weer aan toe!

Ze hoort een luid gebrom uit de keuken komen. Het is weer eens zover! Ze loopt de keuken in en gaat met haar kont naar de koelkast toe staan. Ze maakt met haar onderlijf een beweging naar voren, gevolgd door een naar achteren, en ramt haar billen keihard tegen het oude kreng. Onmiddellijk stopt het gebrom.
Greet knikt tevreden: ze het apparaat het zwijgen opgelegd. Het wordt tijd dat ding te vervangen en ze heeft er niemands goedkeuring voor nodig!

‘Hoe gaat het met Nelis?’ vraagt Bettie.
Het is alsof Greet wakker wordt geschud. Ze weet dat Bettie geen uitgebreid antwoord verwacht; ze stelt de vraag alleen voor de vorm, ter afronding van het gesprek.
Ze bedankt er voor Bettie te vertellen van de hoed en de rand. Dat ze na het overlijden van Nelis alleen hun naaste familie heeft gebeld, en in plaats van rouwkaarten te versturen een advertentie in de krant heeft geplaatst.
Wat haar betreft spreekt ze Bettie nooit meer! Ze heeft genoeg van haar eenzijdige gesprekken.
Greet kan niet wachten met de rest van haar leven te beginnen.
Haar oog valt op de oude koelkast, en het is alsof op datzelfde moment haar de juiste woorden in de mond worden gelegd.
‘Goed,’ antwoordt ze, en ze hoort de overtuiging en tevredenheid in haar eigen stem. ‘Goed,’ herhaalt ze weer, ‘je hóórt ‘m niet!’

Natte hond

Het nadeel van een hond is dat-ie naar natte hond kan ruiken.
Mij zal het intussen worst zijn.
Maar dan Man.
‘Ze stinkt als ik zo doe,’ zegt hij, en bij “zo” houdt hij zijn neus vlak boven Rosa en snift.
‘Dan moet je niet zo doen,’ zeg ik. ‘Als jij thuiskomt uit je werk en je schoenen uittrekt, ruik ik toch ook niet aan je voeten?’
‘Nee, pap!’ doet Roos een duit in het zakje. ‘En je hoeft ook nooit te vragen of jij naar de wc geweest bent, want dan liggen de muggen dood op de vloer.’
‘Is het weer de jongen tegen de meisjes?’ fulmineert Joris een tikkeltje beledigd. ‘We kunnen Rosa toch wassen?’
‘Dat is niet goed voor de natuurlijke vetlaag van de huid,’ zeg ik.
‘Wel voor mijn neus,’ houdt Joris stand, ‘en daarom zijn er hondenshampoos.’

Iets zegt me dat ik deze strijd ga verliezen, maar ik geef het nog niet op.
‘Oké. Stel: we wassen Rosa vandaag. Morgen sjeest ze weer met volle kracht door de regenplassen, en ruikt ze weer hetzelfde: naar natte hond. Wen er nou maar aan!’

Zwijgend trekt Joris het plaatselijke suffertje naar zich toe. Op zijn gezicht verschijnt een grote grijns. ‘Dit is het!’ zegt hij. Met zijn wijsvinger zwaait hij triomfantelijk naar mij en hardop leest hij de aankondiging voor. We zijn meteen óm.

Die zaterdag is het bitter koud. Het waait en het regent, maar dat kan Roos er niet van weerhouden in bikini te verschijnen. Rillend spring ze het water in.
Nu Rosa nog. Bellenblazen aan de slootkant is één ding, in het zwembad springen een ander. Met zoete woordjes verleidt Roos haar het bad in.
‘Ze kan zwemmen!’ roept ze trots naar de waterkant.
Joris fotografeert als een bezetene.
Na een half uur, en na het in ontvangst nemen van een heuse Oorkonde baas-hond-zwemmen,” wordt de stop uit het buitenbad getrokken.

Weer thuis, opgedroogd en wel, ruikt Rosa he-le-maal nergens naar!
Ik check teletekst: voor de hele komende week worden buien opgegeven. Jammer, hè?

Circus

Voor het eerst sinds mijn heugenis streek er in ons dorp gisteren een circus neer.
Met een verkreukeld slaaphoofd hield ik bij het uitlaten van Rosa het plaatsen van de tent, caravans en dierverblijven in de gaten.
Ik vraag me altijd af wat er werkelijk schuilgaat achter de mannen met spierballen en honkbalpetjes, en de hoogblonde vrouwen van eind veertig die in petticoats de dubbele flikflak op een galopperend paard maken alsof slijtageverschijnselen aan hen voorbijgaan.
Mijn eerste impuls was dan ook te blijven staan tot het hele circus overeind stond maar de wind schuurde te veel tegen mijn wangen.
Ik nam me voor ’s middags terug te komen om persoonlijk kennis maken met een paar olifanten die ergens achter een dun draadje groenvoer zouden staan vreten. Met een beetje geluk geflankeerd door een stel spugende lama’s. Wat spektakel in het leven is altijd goed voor een mens.

Voor het gemak had ik buiten de nieuwe wet gerekend.
Met ingang van 15 september (gisteren, wat een toeval!) is er een optreedverbod van wilde dieren in Nederland. Ook het vervoer ten behoeve van optredens is verboden.

Nou had ik al regelmatig mijn bedenkingen over circussen. De kooien van tijgers zijn ijsberend klein en de penetrante lucht van pis eeuwig aanwezig.
Olifanten treffen het beter. Ze zijn toegankelijker in de omgang en zullen zich door trainingen en optredens minder snel vervelen dan soortgenoten in een dierentuin.

Toch had het optreden van de tijgers wel wat.
Je hoorde en rook ze fantastisch en ook de vraag of ze al dan niet zouden ontsnappen hield de gemoederen flink bezig. Er zat steevast een tijger tussen die niet deed wat de dompteur wilde, en dan dacht je: hoort dit bij de act of gaan we straks echt iets beleven?

De nieuwe wetgeving zal een totale omslag in de circuswereld zijn maar ik sta voorop als het om dierenwelzijn gaat. Als de verzorging van de uitgeprocedeerde circusdieren maar wel voorop staat.
Mij lijkt een optreden van varkens amusant. Dat zijn heel intelligente beesten. En zodra ze klaar zijn met hun optreden kunnen ze lekker naar buiten en door de modder rollen.
Geef toe: waar heb je dat de afgelopen decennia in Nederland nog kunnen zien?