Gajes

Stevig omklemt Willem de kom met twee handen. De inhoud is het predicaat soep onwaardig. Het is weinig meer dan bouillon met een sliertje verlepte groente maar het is in elk geval warm. Wie weet heeft een bewaker erin gepist of gespuugd – daar worden iedere dag grappen over gemaakt – maar dat zoeken ze in zijn buik maar uit.

Voor de zoveelste keer vraagt hij zich af hoe het zijn vrouw en kinderen vergaat. Het is een droefenis die zwaar op hem drukt. Hij wil Geertruida zeggen dat alles goedkomt. Eens, wanneer Nederland weer bevrijd is, in hun gezamenlijke toekomst. Alleen heeft hij geen toekomst want binnenkort wordt hij naar de D-gang gebracht.
Daar mag hij in zijn laatste uren contact met andere gevangenen hebben. Om te praten, zingen, huilen, bidden. Wie weet een brief schrijven naar familie, en dan wacht hen de  volgende ochtend de fusillering op de Waalsdorpervlakte. Ondanks de warme bouillon rilt Willem in zijn dunne gevangenishemd

Op de gang klinken zware voetstappen. Grendels van deuren worden verschoven en zo te horen van iedere cel in zijn blok. Wat is er zo belangrijk dat de bezetters tijdens schafttijd overgaan tot actie? Vertel hem niets over Duitse pünktlichkeit!
Willen hoort geschreeuw, drinkt snel de soep op en juist als hij de kom op de grond zet, zwaait zijn celdeur open.
‘Mitkommen!’

Op de gang schieten Willems ogen heen en weer. Samen met zeven andere gevangenen wordt hij gedwongen tussen bewakers met geweren door diverse gangen te lopen en tot hun verbazing worden ze buiten de gevangenismuur gebracht.

Gretig vullen Willems longen zich met frisse lucht.
Verbluft door de onverwachte wending kijken de gevangenen elkaar aan. Ze zijn allemaal gearresteerd vanwege illegale activiteiten in het verzet. Van de verspreiding van illegale kranten, het drukken van extra voedselbonnen tot het vernietiging van gemeentearchieven aan toe.

Ze worden niet lang in spanning gehouden.
Een onbekende die door een Duitser onder schot wordt gehouden, roept na enig aandringen: ‘Handen achter het hoofd! Opstellen in een lange rij en meelopen!’
De gevangenen doen wat ze gesommeerd wordt. Het is een hele optocht die langs de gevangenismuur voort stapt.
Met tegenzin roept man: ‘Halt houden en met de rug tegen de muur gaan staan!’
Onderling wisselen verzetsstrijders nerveuze blikken. Wat staat ze te wachten? Worden ze hier ter plekke gefusilleerd?

Een aantal Duitsers komt van de tegenovergestelde richting aanlopen. Ze hebben een verbeten trek om de mond; ze zijn niet bij het leger gegaan om emmers te sjouwen.
In de gaten gehouden door zwaarbewapende moffen, krijgt iedere gevangene een emmer sop en een boenborstel aangereikt.
‘Omdraaien en schoonmaken!’
De verzetsstrijders draaien om. Even staan ze daar onbeweeglijk. Er valt een korte betekenisvolle stilte, die overgaat in instemmend gemompel en daarna in een luid gejuich. Op de muur van de Scheveningse gevangenis staat met grote letters gekalkt: “In deze bajes zit geen gajes, maar Hollands glorie potverdorie!”

Hun gejuich wordt onmiddellijk afgestraft – ook Willem krijgt klappen – maar het is het waard. Na het schoonmaken zal de tekst verdwenen zijn maar als een fluisterend vuurtje alle gevangen bereiken en extra kracht geven. OZO!

(Oranje Zal Overwinnen!)

42 gedachten over “Gajes

  1. Hi dearest!,
    even over de mezoeza… hij hangt wel rechts!
    Alleen voor de kijker links…
    Als je door de deur van buiten naar binnen komt hangt-ie echt rechts.

    Kus!

  2. Hey Kakelinootje,

    Eerst dacht ik, dat het helemaal niet goed zou aflopen.
    En gelukkig…
    Hoewel…

    De zin OZO… heeft menigeen op de been gehouden.
    Maar wat zullen ze allemaal bang geweest zijn.
    Ik roep altijd, dat ik nergens bang voor ben, maar in dit geval? Zou ik dan zo dapper geweest zijn?

    Dag lieve schat…
    Jij bent ook een strijder en een overwinnaar en wij gaan door met de strijd…
    ❤❤❤

    Dikke pakkerd van Dasja

  3. ha die Mirjam
    ja leuk stukje wandelen 🙂
    jammer dat je de pps niet kan openen , ik kreeg zelfs glimlachjes van menigeen die nooit kijkt hihi
    slaap wel groet

  4. ha die Mirjam
    ja ik maakte vandaag ook weer een mooie wandeling
    als ook vorige week , en ook op de fiets
    puur genieten van de mooie natuur 🙂
    dat volle pond moeten betalen was mijn eigen schuld hoor , ik moet leren klok kijken op de juiste tijden hihi
    slaap wel groet

  5. De soep die men toen kreeg was niet meer dan afval wat bij de Duitsers was overgebleven.
    Het knagen van honger en verdriet was toen normaler dan nu een glas water.
    Door de Duitse pünktlichkeit zijn we veel te weten gekomen van hun misdaden.
    Een duidelijke tekst een teken aan de wand voor de bewakers. Hans

  6. Hier denk ik voortaan aan wanneer ik “het oranjehotel” passeer, dan zie ik in gedachten die letters nog op de muur staan.

  7. Vandaag dus Bevrijdingsdag, velen die in het Oranjehotel zaten hebben het niet gehaald tot 5 mei. Maar goed dat we die op 4 mei nog altijd gedenken. Ook aan hen hebben wij onze vrijheid van nu te danken.
    En die tekst waar je het hierboven over hebt, zal herinnerd blijven zolang wij het verhaal doorvertellen aan onze kinderen en kleinkinderen.

  8. Mooi en zo kippenvel.geschreven … om stil van te worden
    Die 2 minuten stilte om 20uur bij jullie wij kennen dit niet en ik las er pas vanavond over veel later en heb dan rond 22 uur 30 die 2 minuten stilte gehouden

  9. Schitterend! Lekker spanned geschreven en mooi einde.
    Hebben het hier 11 November. 11/11. En om 11 uur 2min. Stilte .
    Groet en fijne dag!

    Wilma

  10. Wij rijden heel vaak langs de Scheveningse gevangenis, Mirjam, onze oudst zoon woont daar vlakbij. Ik zal voortaan altijd als we er weer langskomen aan dit mooie verhaal denken.

Laat een antwoord achter aan Villasappho Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *