De eerste keer dat ik met mijn eigen stemgeluid geconfronteerd werd, was in de zesde klas van de lagere school. De late Middeleeuwen, ja.
Meester Baan had zijn bandrecorder meegenomen naar school, had wat tekstjes uitgezocht, en om de beurt mocht iemand uit de klas een stukje voorlezen.
Het was een verschrikking. Het begon al met de titel van mijn onderwerp: “Stalac-tieten.” Na de eerste schrik, sprak ik rest van het onderwerp in.
Bij het afluisteren lag heel de klas dwars over zijn tafeltje van de lach, en zat ik verstijfd op mijn stoel. Al mijn vriendinnetjes klonken als zichzelf, maar ik als het monster van Rotterdam. Die hoge stem en dat platte accent…Zo kon ik toch niet over straat? Maar hoe moest ik dan praten?
Ik was vers verhuisd vanuit Rotterdam naar de Krimpenerwaard en had tot dan toe weinig aandacht aan mijn uitspraak besteed.
Toen ik erop ging letten, hoorde ik dat de meeste kinderen uit mijn klas “boers”praatten; eentje Amsterdams, eentje Hagenees, en een ander bekakt.
Ik wilde met geen van hen ruilen. Niet omdat mijn accent “beter” was, maar omdat ik de andere niet bij me vond passen.
Mijn belangstelling voor mijn uitspraak vervaagde. Ik ging naar de havo en later werken in Rotterdam. Daar viel ik niet op. En als er al verschil was, was dat omdat veel collega’s Engels praatten.
De jongste confrontatie met mezelf was vrijdag. Ik moest dringend Roos spreken, was mijn mobiel vergeten en belde vanuit een winkel naar onze landlijn.
Ik kreeg de voicemail en sommeerde Roos op te nemen. Ze hoorde me niet, want ze was aan het stofzuigen. Dat doet ze anders nooit.
Bij thuiskomst luisterde ik naar mijn eigen ingesproken bericht en schrok me het schompes.
Bij het in bed stappen, dacht ik: ik mag dan weg zijn uit Rotterdam, Rotterdam is nog niet weg uit mij.
Middernacht murmelde ik: ‘Er spoelt gewoon nog wat Maaswater door mijn bloed.’
Bij het ochtendgloren was ik eruit: iedereen praat zoals-ie gebekt is.
Sinds ik dat besef, noem ik mijn spraakgebrek gewoon Algemeen Beschaafd Rotterdams. Dat klinkt een stuk beter!
